2010ean egur kableen nondik norakoak ikertzen hasi nintzenean, gure aitona Bixente Eskisabel “Purico“ren kable ibilerak soilik aztertzeko asmoarekin ekin nion lanari. Berehala ohartu nintzen ikerketaren esparrua zabalagoa eta anitzagoa behar zuela: Nafarroako egur kableen inbentarioaren osaketa, Explotaciones Forestales RENFEren jarduna Nafarroan, Irati-Mendibeko kable mitikoa… hauek guztiak ondo aztertuta -eta ulertuta- Bixente Eskisabelen kablelari ibilbidea hobeto ulertzeko balioko zidaten.
Hemendik abiatuta, 2011. urtean Inazio Munduate, gure aita zena eta hiruok Orotz-Betelura lehenengo irteera elkarrekin egin genuen eta bertan jakin genuen “Casa del Sastre” delakoan Bixente Eskisabelek hainbat urtez Nafarroako egoitza nagusia gisa erabiltzen zuela.
Bertan aterpe hartzearekin batera, bere jabetzakoak ziren mando eta idiek etxe honen azpiko ikuiluan botatzen zuten Artzibarko negu luzea. Animaliak neguan zaintzeaz aldiz, Juan Kruz Arratibel Arin, Bixente Eskisabelen iloba, arduratzen zen. Horrela esan zigun “Kruzito” berak Inaziori eta biori 2011ko ekainean Ergoienako bere etxeko sukaldean egindako elkarrizketan.
Baina 2011ko lehenengo bisitan bezala, beste hainbatetan ere izan naiz Orotz-Betelun eta 2015ko abuztuan nire kasa egindako bisitan, ezusteko galanta hartu nuen.
Ganbaran hautsez estalitako traste zaharrak
Etxeko nagusiaren senarrak, Franciscok, traste zaharrak etxeko ganbaran biltzeko afizioa zuelarik, hainbat urtez bildutako trasteei bistadizoa botatzeko gonbitea luzatu zidan. Han igo ginen etxeko ganbararaino eta bertan pilatuta zituen traste, lanabes, paper eta gailu anitzen artean pareta batetik zintzilik hainbat kraixtu zituen. Hasiera batean hautsaren azpian zeudenetaz ez nintzen jabetzeko gai izan, baina batean “V.E.” inizialak rematxeekin apainduta zegoela jabetu nintzen. Ta aldamenean beste bat. Eta beste bat!! Dedio, “Vicente Esquisabel” nire aitonaren HIRU KRAIXTU!! Momentu horretan apuroa eman zidan nirea ez zen etxe bateko nagusiari nire aitonarenak izan ziren hiru kraixtu horiek eskatzea ta penaturik bertan utzi nituen. Francisco berak ere bertan zeudenik ez zekien. Hau marka gero!
Nola nahi ere gure aitonaren kraixtuak Orotz-Betelun zeudela jakinik 2015-2016ko negua “amorratzen” pasa nuen ta 2016ko abuztuan egindako hurrengo bisitaldian, berauk Franciscori ta Aliciari umilki eskatzeko atrebentziaz eskatu nizkien ta eskuzabal eman zizkidaten. Betiko esker ona! Kraixtu hauek gure sendian Bixente Eskisabel aitonarenak ziren eta gordetzen ditugun gauza bakanak dira.
Hidratazioa, hidratazioa eta hidratazioa
Hainbat orduz berauk hidratatzeko lanak hartu ondoren, Txangoan, Murukoan, Erremendian edo Iratin berriro lanean hasteko moduan utzi nituela esatea ere ausartuko nintzateke 🙂 Nolanahi ere, aurreko astean Zallako gure bizilaguna dugun Imanol Díazen zaldia modelo gisa erabilita erreportaia prestatu genuen. Xabi ta Manu Díazi ere nire esker ona gestioetan laguntzeagatik. Lortutako emaitza honatx: